Milieuzone Rotterdam: youngtimers op benzine zijn weer verboden

Milieuzone Rotterdam: youngtimers op benzine zijn weer verboden
Benzine-auto’s van vóór 1 juli 1992 mogen alsnog de Rotterdamse milieuzone niet in. Dat was, kort gezegd, wat de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State op 6 juni 2018 bepaalde. Het gaat dan vooral over de zogenaamde ‘youngtimers’: auto’s die ouder zijn dan 15 jaar en jonger dan 40 jaar. Oldtimers zijn auto’s die ouder zijn dan 40 jaar (daarover verschillen de meningen nog wel eens). Ik kreeg er vragen over, afgelopen week. Want dit was niet de eerste, maar wel de laatste keer dat de milieuzone in Rotterdam door de bestuursrechter werd beoordeeld.
Wat zijn de regels?
Ik schreef er eerder over, namelijk toen het besluit tot het instellen van de milieuzone in 2016 net enigszins bekend was en er nog geen beleidsregels waren vastgesteld, én direct na de uitspraak van de rechtbank Rotterdam en het nieuwe gemeentelijke verkeersbesluit in 2017.
Kort gezegd, was besloten, dat de volgende auto’s de milieuzone niet in mochten:
1. Vrachtauto’s op diesel in Euroklasse Euro-I, Euro-II of Euro-III
2. Bestel- en personenauto’s op diesel met een Datum Eerste Toelating (DET) vóór 1 januari 2001
3. Bestel- en personenauto’s op benzine/LPG met een Datum Eerste Toelating (DET) vóór 1 juli 1992 (youngtimers)
Uitzondering zijn auto’s van 40 jaar of ouder (oldtimers). Die mogen de milieuzone in en hebben geen specifieke ontheffing nodig. De Datum Eerste Toelating (DET) is de datum waarop een auto voor het eerst op kenteken is gezet in de EU. De Datum Eerste Toelating staat in het kentekenbewijs.
Waarover ging de discussie bij de rechtbank?
Een aantal individuele eigenaren van ‘youngtimers’ en de Stichting Klassiekers Rotterdam bleven de afgelopen jaren vechten tegen de milieuzone. Hun redenering was, kort gezegd: de vervuiling die door deze relatief kleine groep auto’s wordt veroorzaakt, is zo minimaal, dat de milieuzone feitelijk weinig tot geen effect zal hebben. Dat hadden ze onderbouwd met een nieuw rapport van TNO uit 2015. De rechtbank Rotterdam was het met hen eens in de zomer van 2017: ook de rechtbank kreeg namelijk de indruk dat het verschil in het behalen van de doelen niet door deze doelgroep zou worden gemaakt. Bovendien vond de rechtbank, mét de klagers, dat de gemeente ten onrechte de meest vervuilende auto’s ongemoeid liet. Conclusie van de rechtbank: het was voldoende aannemelijk dat de milieuzone door het meenemen van de ‘oude benzine-auto’s’ een te verwaarlozen opbrengst zou opleveren en dus was er volgens de rechtbank sprake van een disproportionele maatregel. In normale mensentaal: de rechter vond dat de gemeente met een kanon op een mug schoot.
Het Rotterdamse college ging in hoger beroep bij de Afdeling bestuursrechtspraak
Het Rotterdamse college was het er écht niet mee eens, gooide er een externe advocaat tegen aan en ging op twee paarden wedden:
1. Voor de oude benzine-auto’s werd een nieuw verkeersbesluit genomen, zodat de milieuzone gewóón weer gold voor die categorie, én
2. Het college ging in hoger beroep van de uitspraak van de Rotterdamse rechtbank.
De Afdeling bestuursrechtspraak deed uitspraak op 6 juni 2018 en bleek het eens te zijn met het Rotterdamse college, dat de milieuzone maar een onderdeel is van een totaalpakket aan maatregelen, die ervoor moeten zorgen dat er in Rotterdam schonere lucht komt. Daarvoor is niet nodig dat het effect van het weren van deze auto’s duidelijk merkbaar is. Bovendien was er al in 2012 een TNO studie gedaan, die goed in elkaar zat en waarop het college heeft mogen vertrouwen. De TNO studie uit 2015 was daarvoor ongeschikt, onder meer omdat die pas was opgesteld nadat het beoogde effect al deels was opgetreden.
De Afdeling bestuursrechtspraak heeft natuurlijk ook erkend, dat de milieuzone nogal wat effecten heeft op bewoners van de stad. Daarom werd ook goed gekeken naar de manier waarop met de regels wordt omgegaan: het college heeft dat neergelegd in Beleidsregels, die vanaf mei 2016 bekend waren gemaakt. De Afdeling stelde vast, dat er nogal wat ontheffingsmogelijkheden waren, bijvoorbeeld voor eigenaren van auto’s om aan te tonen dat hun auto’s wél voldoen aan de emissie-eisen, of om subsidie te krijgen voor het ombouwen van hun auto’s met technieken waardoor er alsnog voldaan werd aan de emissie-eisen. Bovendien was en is daar ook nog de Sloopregeling, waarmee eigenaren van de bedoelde auto’s konden (en kunnen) kiezen voor het slopen van de auto (met subsidie). De Afdeling vond dat met déze set aan maatregelen de nadelige gevolgen van de milieuzone voldoende zijn gecompenseerd.
‘Oude benzine-auto’s’ van vóór 1 juli 1992 (maar jonger dan 40 jaar) zijn dus weer opnieuw verboden in de Rotterdamse milieuzone. De Afdeling heeft er wel bij vermeld, dat het Rotterdamse college nu bekend moet maken op welke termijn het komt tot feitelijke uitvoering van het verkeersbesluit en tot handhaving daarvan.
Bij de Afdeling bestuursrechtspraak werden meteen ook de bezwaren tegen het nieuwe verkeersbesluit meegenomen. Met deze laatste uitspraak zijn alle discussies definitief afgerond.
Juridisch advies nodig?
In essentie is de eindsituatie nu wel duidelijk: de Rotterdamse milieuzone is alsnog blijven bestaan voor oude benzine-auto’s. Toch kunnen er vragen rijzen over (andere) milieuzones of andere besluiten van de overheid. Belt u mij gerust of neem contact met mij op via de website!